Τον τελευταίο καιρό, όροι όπως «πράσινη ανάπτυξη», «πράσινη οικονομία», «πράσινη τεχνολογία», έχουν αναφερθεί και συζητηθεί αρκετά, όπως και η δέσμευση της κυβέρνησης, να προωθήσει έργα και επενδύσεις με πράσινο προσανατολισμό. Έτσι, όπως πολύ συχνά συμβαίνει με τη θεματολογία της στήλης μα, επηρεασμένοι από την επικαιρότητα, θα παρουσιάσουμε δυο προγράμματα του ΕΣΠΑ, που σχεδιάστηκαν με στόχο, τη στήριξη της πράσινης, της φιλοπεριβαλλοντικής, με άλλα λόγια, πρωτοβουλίας και δράσης.
Τα δυο προγράμματα εντάσσονται στο Επιχειρησιακό Πρόγραμμα «Ανταγωνιστικότητα και Επιχειρηματικότητα 2007-2013» του ΕΣΠΑ, και για το καθένα θα διατεθούν 30.000.000, ευρώ από δημόσιους πόρους. Το πρώτο πρόγραμμα με διακριτικό τίτλο «Πράσινες Υποδομές 2010» θα υποστηρίξει τη δημιουργία ή/και την ανάπτυξη επιχειρήσεων με δραστηριότητες που έχουν ως αντικείμενο, την προστασία του περιβάλλοντος. Το δεύτερο πρόγραμμα με διακριτικό τίτλο: «Πράσινη Επιχείρηση 2010» αποσκοπεί στην ενίσχυση των επιχειρήσεων των οποίων η δραστηριότητά τους επηρεάζει το περιβάλλον, σε ότι αφορά παρεμβατικές επενδύσεις στην παραγωγική τους γραμμή, οι οποίες θα προχωρήσουν σε τομές και νεωτερισμούς με φιλοπεριβαλλοντική διάσταση.
Και τα δυο προγράμματα δημιουργούν ευνοϊκό χρηματοδοτικό περιβάλλον, με την ίδια συμμετοχή να μην ξεπερνά το 25%. Παρακάτω θα δούμε και πώς κλιμακώνεται το ποσοστό της δημόσιας συμμετοχής. Το πρόγραμμα «Πράσινες Υποδομές 2010» απευθύνεται σε επιχειρήσεις –πολύ μικρές, μικρές και μεσαίες- που σκοπεύουν να πραγματοποιήσουν πολύ μεγάλες επενδύσεις, από 300.000,00 έως 2.000.000,00 ευρώ (ανά αίτηση). Όμως το πρόγραμμα «Πράσινη Επιχείρηση» ενισχύει προτάσεις με προϋπολογισμό από 30.000,00 έως 200.000,00 ευρώ (ανά αίτηση).
Το χρονοδιάγραμμα πρέπει να προβλέπει ολοκλήρωση των επενδυτικών σχεδίων μέσα σε 24-36 μήνες από την ημερομηνία που υπογράφηκε η απόφαση για την έγκριση της πρότασης για το πρώτο πρόγραμμα (Πράσινες Υποδομές») και 18 μήνες για το δεύτερο («Πράσινη Επιχείρηση»). Και στις δυο περιπτώσεις, δίνεται παράταση 6 μηνών εφόσον συντρέχουν λόγοι και εφόσον ζητηθεί πριν την παρέλευση της καταληκτικής ημερομηνίας της προθεσμίας. Ως ημερομηνία έναρξης δαπανών ορίζεται η ημερομηνία υποβολής της αίτησης για συμμετοχή στο παρόν Πρόγραμμα.
Ας δούμε όμως λίγο πιο αναλυτικά το πρόγραμμα «Πράσινες Υποδομές 2010», καθώς στο πρόγραμμα «Πράσινη Επιχείρηση 2010» θα αναφερθούμε διεξοδικότερα σε επόμενο άρθρο μας. Κατ΄αρχήν ποιες επιχειρήσεις μπορούν να επωφεληθούν. Επιλέξιμες θεωρούνται εταιρικές επιχειρήσεις (Ανώνυμη Εταιρία, Εταιρία Περιορισμένης Ευθύνης, Ομόρρυθμη Εταιρία ή Ετερόρρυθμη Εταιρία) οι οποίες, όπως πρέπει να αναγράφεται στην άδεια λειτουργίας της μονάδας ή τη βεβαίωση έναρξης επιτηδεύματος ή σε άλλο στοιχείο ισοδύναμης αποδεικτικής αξίας έγγραφο, δραστηριοποιούνται:
- 1. στην επεξεργασία λυμάτων,
- 2. στη συλλογή, επεξεργασία και διάθεση αποβλήτων, ανάκτηση υλικών
- σε δραστηριότητες εξυγίανσης και άλλες υπηρεσίες για τη διαχείριση αποβλήτων.
Σημειώνεται ότι οι επιχειρήσεις δικαιόχρησης (franchising) καθώς επίσης κοινοπραξίες (παρ. 2 του άρθρου 2 του ΚΒΣ) και αστικές μη κερδοσκοπικές εταιρείες δεν είναι επιλέξιμες.
Ποιες άλλες προϋποθέσεις πρέπει να πληρούνται ώστε να είναι μια επιχείρηση δικαιούχος; Ως υφιστάμενες επιχειρήσεις ορίζονται αυτές που έχουν κλείσει τουλάχιστον τρεις (3) πλήρεις δωδεκάμηνες διαχειριστικές χρήσεις. Παράλληλα, επιλέξιμες θεωρούνται οι επιχειρήσεις που ικανοποιούν το σύνολο των ακολούθων προϋποθέσεων:
- 1. Η επιχείρηση να μην είναι προβληματική.
- 2. Το ύψος του προϋπολογισμού του προτεινόμενου επενδυτικού σχεδίου δεν δύναται να υπερβαίνει το 100% του Μέσου Όρου του Κύκλου εργασιών της επιχείρησης της τελευταίας 3ετίας (2007, 2008 και 2009).
- 3. Οι επιχειρήσεις να λειτουργούν νόμιμα
- 4. Ύπαρξη αποδεικτικών κάλυψης της ίδιας συμμετοχής.
Όπως αναφέραμε και παραπάνω το ποσοστό της Δημόσιας Χρηματοδότησης κλιμακώνεται και μάλιστα σε συνάρτηση του μεγέθους της επιχείρησης και της περιφέρειας ή του νομού όπου υλοποιείται η επένδυση.
- Στους Νομούς Αττικής και Θεσσαλονίκης οι δημόσιοι πόροι καλύπτουν το 30% του επιλέξιμου προϋπολογισμού για τις μεσαίες επιχειρήσεις και το 35% για τις πολύ μικρές και μικρές επιχειρήσεις.
- Τα ποσοστά της επένδυσης που καλύπτει η δημόσια δαπάνη είναι 35 και 40% για τις μεσαίες και τις μικρές-πολύ μικρές επιχειρήσεις, αντίστοιχα, στους νομούς Καρδίτσας, Λάρισας, Μαγνησίας, Τρικάλων (Θεσσαλία), Κυκλάδων, Δωδεκανήσου (Νότιο Αιγαίο), Κέρκυρας, Λευκάδος, Κεφαλληνίας, Ζακύνθου (Ιόνιοι Νήσοι), Ηρακλείου, Λασιθίου, Ρεθύμνου, Χανίων (Κρήτη), Χαλκιδικής, Κιλκίς, Σερρών, Πέλλας, Ημαθίας, Πιερίας (Κεντρική Μακεδονία),Γρεβενών, Κοζάνης, Φλώρινας, Καστοριάς (Δυτικής Μακεδονία), Φθιώτιδα, Φωκίδα, Εύβοια, Βοιωτία, Ευρυτανία (Στερεά Ελλάδα)
- Τα ποσοστά της επένδυσης που καλύπτει η δημόσια δαπάνη είναι 40 και 45% για τις μεσαίες και τις μικρές-πολύ μικρές επιχειρήσεις, αντίστοιχα, στους νομούς Καβάλας, Ξάνθης, Ροδόπης, Έβρου, Δράμας (Ανατολικής Μακεδονίας καιΘράκης), Άρτας, Πρέβεζας, Θεσπρωτίας, Ιωαννίνων (Ηπείρου), Λέσβου, Χίου, Σάμου (Βορείου Αιγαίου),Λακωνία, Μεσσηνία, Αργολίδα, Αρκαδία, Κορινθία (Πελοποννήσου), Αχαΐας, Αιτωλοακαρνανίας, Ηλείας (Δυτικής Ελλάδας)
Επισημαίνεται ότι τα ανωτέρω ποσοστά ισχύουν για εντάξεις μέχρι την 31η Δεκεμβρίου 2010 οπότε και θα αναθεωρηθούν βάσει του Χάρτη Περιφερειακών Ενισχύσεων από την 1η Ιανουαρίου 2011. Η διάθεση των πόρων της δράσης «Πράσινες Υποδομές 2010» θα υλοποιηθεί από τη η Γενική Γραμματεία Βιομηχανίας- Διεύθυνση Βιομηχανικής Χωροθεσίας και Περιβάλλοντος( ΔΒΧΠ).
Με ποιον τρόπο όμως είναι δυνατό να επωφεληθούν οι επιχειρήσεις; Δηλαδή ποιες είναι οι επιλέξιμες δαπάνες; Ο υποψήφιος επενδυτής θα πρέπει να λάβει υπόψη του ότι στο πρόγραμμα γίνεται διάκριση σε κύριες και δευτερεύουσες επιλέξιμες δαπάνες-ενέργειες. Έτσι το επενδυτικό σχέδιο θα πρέπει σύμφωνα με την προδημοσίευση του προγράμματος να περιλαμβάνει τουλάχιστον μια από τις παρακάτω δαπάνες:
- Συλλογή: Η συγκέντρωση και ο διαχωρισμός αποβλήτων ή/και ειδικών ρευμάτων υλικών σε κατηγορίες υλικών σύμφωνα με τις φυσικές ή/και χημικές ιδιότητες ή/και ανάμειξη των αποβλήτων για τη μεταφορά τους.
- Μεταφορά: Το σύνολο των εργασιών μετακίνησης αποβλήτων ή/και ειδικώνρευμάτων υλικών από τα μέσα συλλογής στους χώρους διάθεσης, αξιοποίησης ήμεταφόρτωσης.
- Μεταφόρτωση: Οι εργασίες μετακίνησης αποβλήτων ή/και ειδικών ρευμάτων υλικών από τα μέσα συλλογής σε άλλα μέσα μεταφοράς.
- Προσωρινή αποθήκευση: Η τοποθέτηση αποβλήτων ή/και ειδικών ρευμάτων υλικών σε ορισμένο και κατάλληλο χώρο μέχρι να πραγματοποιηθεί η συλλογή τους
- Επεξεργασία: Εργασίες, μετά την παράδοση των αποβλήτων ή/και ειδικών ρευμάτων υλικών στη μονάδα, όπως
- Απορρύπανση
- Αποσυναρμολόγηση
- Τεμαχισμός
- Ανάκτηση ή αναγέννηση διαλυτών
- Ανακύκλωση ή ανάκτηση οργανικών ουσιών που δεν χρησιμοποιούνται ως Διαλύτες
- Ανακύκλωση ή ανάκτηση μετάλλων ή μεταλλικών ενώσεων
- Αναγέννηση οξέων ή βάσεων
- Αξιοποίηση προϊόντων που χρησιμεύουν για τη δέσμευση ρύπων
- Αξιοποίηση προϊόντων που προέρχονται από καταλύτες
- Αναγέννηση ή άλλη επαναχρησιμοποίηση ελαίων
- Διασπορά στο έδαφος χρήσιμη από γεωργική ή οικολογική άποψη συμπεριλαμβανομένων των εργασιών λιπασματοποίησης και άλλων μετατροπών βιολογικού χαρακτήρα
Μεταξύ των επιλέξιμων ενεργειών που θεωρούνται δευτερεύουσες περιλαμβάνονται:
- Η παρακολούθηση εκπομπών ρύπων με ενδεικτικές επί μέρους δαπάνες όπως η αυτόματη παρακολούθηση εκπομπών (on-line monitoring), τα συστήματα καταγραφής δεδομένων εκπομπών, ο εργαστηριακός εξοπλισμός φυσικοχημικών αναλύσεων ρύπων
- Η ένταξη των επιχειρήσεων σε κάποιο από περιβαλλοντικό πρότυπο/σύστημα, όπως για παράδειγμα η ανάπτυξη και συμμόρφωση με το πρότυπο ISO 14001, η ανάπτυξη Συστήματος Οικολογικής Διαχείρισης και Ελέγχου (EMAS), η εφαρμογή του Κοινοτικού Συστήματος Απονομής Οικολογικού Σήματος (ECOLABEL).
Σύμφωνα πάντα με την προδημοσίευση του προγράμματος η κατανομή του προϋπολογισμού ανά δαπάνη πρέπει να εμπίπτει στα παρακάτω ανώτατα όρια:
1. 25% για ανέγερση/επέκταση/διαμόρφωση κτιρίων και χώρων.
2. 100% για προμήθεια μηχανημάτων και εξοπλισμού.
3. 20% για μεταφορικά μέσα (πλην επιβατικών).
4. 10% για προμήθεια λογισμικού.
5. 5% για δαπάνες πιστοποίησης , επαλήθευσης, επικύρωσης συστημάτων
περιβαλλοντικής διαχείρισης. Δαπάνες δοκιμών και επαληθεύσεων από
εργαστήρια.
6. 5% για αγορά τεχνογνωσίας (άυλες επενδύσεις).
7. 10% για αμοιβές συμβούλων.
Εδώ τελειώνει η παρουσίαση των βασικότερων σημείων του προγράμματος: «Πράσινες Υποδομές 2010». Τονίζουμε ότι η ενεργοποίηση του προγράμματος αναμένεται, δηλαδή το πρόγραμμα είναι ακόμη ανενεργό. Πρόκειται για από τα σημαντικότερα προγράμματα που αναμένεται να ενεργοποιηθεί, όχι μόνο γιατί θα συμβάλλει στην τόνωση της αγοράς με την εισροή χρημάτων, αλλά και γιατί ο στρατηγικός σχεδιασμός του το καθιστά αναπτυξιακό εργαλείο. Επίσης αποτελεί μια έμπρακτη απόδειξη σεβασμού προς το περιβάλλον, μια πραγματικά ουσιαστική παρέμβαση ιδιαίτερης περιβαλλοντικής ευαισθησίας. Τόσο αυτό όσο και το δεύτερο πρόγραμμα στο οποίο αναφερθήκαμε, αποτελούν την ευκαιρία της χώρας, να επενδύσει σε νέες σύγχρονες υποδομές διαχείρισης του περιβάλλοντος με σύνεση και προνοητικότητα που θα εξασφαλίσει σε εμάς και τα παιδιά μας ένα υγιές και ασφαλές φυσικό περιβάλλον.
Αυτή λοιπόν είναι η ποιο σημαντική πρόσφατη εξέλιξη στον κόσμο των επενδύσεων που περιμένει από σας να την αξιολογήσετε και να την χρησιμοποιήσετε προς όφελός σας. Ποιός ξέρει μπορεί να εντοπίσατε μια νέα ευκαιρία -την πρώτη για το νέο χρόνο- για να εξορκίσετε την κρίση, που καμιά φορά δεν είναι κάτι άλλο παρά ένα κλίμα μιζέριας και κακοδαιμονίας.
Κλείνοντας το άρθρο μας διατυπώνουμε ως εξής ΤΗ ΓΝΩΜΗ ΜΑΣ : στην ΟΙΚΟΝΟΜΟΤΕΧΝΙΚΗ θα ακούσουμε με πολύ μεγάλο ενδιαφέρον τις ιδέες σας και θα προτείνουμε και δικές μας, ώστε η «υπόθεση ΕΣΠΑ» να στεφθεί με επιτυχία.
Μη διστάσετε να επικοινωνήσετε μαζί μας για ευκαιρίες επενδύσεων στα τηλέφωνα 2373025020 και 2399021797 ή με e-mail στο balikyr@otenet.gr
Μετά τιμής
Μπαλλή Κυριακή
Σύμβουλος Επενδύσεων και Πιστοποιήσεων
Αναπτυξιακή Εταιρία ΟΙΚΟΝΟΜΟΤΕΧΝΙΚΗ